Onder het kopje ‘socialbesitas in 2013 bij RTL Nieuws werd gevraagd aan jongeren de voor- en nadelen van internet. De voordelen waren onder anderen:
- volgen van BN’ers
- contact onderhouden met vrienden
- bron van informatie
- helpt tegen verveling
Toch werden er wel meer nadelen genoemd: - Het leidt af
- is verslavend
- vermoeiend
- zorgt voor studieafwijkend gedrag
- geen juist beeld gegeven van de werkelijkheid
- minder bezig zijn met je omgeving leidt tot conflicten enz. enz.
Dit onderzoek was 7 jaar geleden. Nu in de coronatijd blijkt er niet veel veranderd te zijn. Integendeel we zien we steeds meer conflicten tussen mensen.
Sezgin Cihangir is directeur van het Nederlands Mathematisch Instituut en expert in het uitvergroten van digitale geletterdheid. In de Volkskrant van 16 november 2020 komt hij tot opvallende uitspraken, waarmee hij aangeeft het probleem van deze tijd.
“De gestaag dalende onderwijsprestaties van Nederlandse jongeren en de opmars van complottheorieën op internet, onder meer over corona. Een combinatie van beide is een bedreiging voor de samenleving. Een burger die niet in staat is zich goed te informeren, is vatbaar voor desinformatie.” Hij geeft aan dat Google, YouTube, Facebook, Twitter, Instagram, door hun algoritmes hier verantwoordelijk voor zijn. Complotten en samenzweringen zijn volgens hem daardoor big business geworden. De aanbieders manipuleren de verspreiders, de verspreiders de aanbieders en samen manipuleren ze de gebruiker om hem/haar van het ene item naar het andere te lokken, steeds verder down the rabbit hole, zoals bekend uit Alice in Wonderland, aldus Sezgin.
Hij geeft aan wat te doen: “De ware remedie is mensen weerbaar maken tegen desinformatie zelf.
Stap één is: goed leren lezen. Lezen is informeren en checken. Lezen is denken. Maar dat stuit weer op vele problemen
Sezgin:
• “Ons onderwijs schiet hierin ernstig te kort. Nederland kent inmiddels tweeënhalf miljoen 'halfabeten'.
• Volgens een recent inspectierapport haalt 40 procent van de basisschoolleerlingen de wettelijk gestelde streefniveaus voor taal niet.
• Om informatie te kunnen wegen en beoordelen, moet je het begrijpen, en om iets te begrijpen, is kennis nodig.”
Sezgin geeft aan dat Nederland bezig is een grote onderklasse te creëren van laaggeletterden, met een lage weerstand tegen onzin en gevaarlijke verzinsels. Hij meent dat het effectiefste middel tegen dit soort bijgeloof is: deugdelijk onderwijs en dat we alle aandacht moeten richten op:
investeren in betere kennisoverdracht. En: lezen, lezen, lezen.
Referenties:
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/artikel/2356371/socialbesitas-niet-meer-zonder-je-smartphone-kunnen
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4831306/jongeren-zeggen-zelf-te-lang-achter-scherm-te-zitten-sociale-media
De Volkskrant 16 november 2020, Opinie & Debat. Pagina 20