Wondverbanden worden gebruikt voor het afdekken van wonden en huidaandoeningen. De belangrijkste functie van wondverbanden is dus een optimale omgeving creëren voor de wondgenezing. Verbanden zijn ontworpen voor specifieke wondtypes en voor specifieke genezingsstadia: er bestaat niet zoiets als een "universeel verband".
De keuze voor een verband is niet de eerste stap in het bepalen van een goede wondbehandeling: de eerste stap is de oorzaak achterhalen en zo mogelijk wegnemen, stap twee is het onderliggend lijden in kaart brengen, diagnosticeren en zo mogelijk behandelen. Pas daarna ga je bepalen wat het beste verband is voor de wond én voor de cliënt. Dit zou kunnen aan de hand van het TIME model.
Keuzebepaling voor verbandmaterialen is dan ook afhankelijk van:
T: heb je een verband nodig dat door middel van autolytisch debridement de wond voor je schoonmaakt?
I: heb je een verband nodig dat door middel van een antibacteriële werking een infectie of een bio-film kan aanpakken?
M: hoe gaat je verband, of je combinatie van verbanden, om met de hoeveelheid wondvocht (exsudaat) die door de wond geproduceerd wordt?
E: Heb je misschien een verband nodig dat je in een ondermijning kunt stoppen?
Meer info over het TIME model
Uit dit soort vragen krijg je een ‘boodschappenlijstje’ van eigenschappen waaraan je verband moet voldoen voor deze cliënt en deze wond. Dit heeft alles te maken met functioneringsgericht voorschrijven. Maar daarnaast moet je verband ook nog aan een aantal andere, basiseigenschappen voldoen. In de basis mag je verband geen schade toebrengen aan het weefsel in de wond, tenzij dat je bedoeling is (mechanisch debridement). De huid rondom de wond en de locatie van de wond zorgen ervoor dat je verband ook nog aan een aantal andere eigenschappen moet voldoen, zoals:
• huidvriendelijkheid,
• plakkracht en
• flexibiliteit.
Maar wat vooral ook belangrijk is in de verbandkeuze: wat moet je cliënt er mee kunnen? Wil hij graag elke dag onder de douche? Kies je dan een verband waarmee hij kan douchen of juist een verband wat elke dag verwisseld kan worden? Moet zij ermee in een schoen passen, misschien wel om haar hond uit te kunnen laten of ander verplichtingen na te kunnen komen?
Bron:
Tier Braams, wondconsulent Careyn, Nederlands Tijdschrift voor Wondzorg 2019, 14(4), p 19
Er bestaan 2 typen wondverbanden
